Handtekeningen leden van het koninklijk huis

Er zijn heel veel verzamelaars van artikelen die te maken hebben het koningshuizen. Nederland kent veel verzamelaars van bekers, borden, foto's en knipsels. Natuurlijk zijn spullen, die direct te maken hebben, of afkomstig zijn van leden van het koninklijk huis, het meest begerenswaardig. Een foto wordt een stuk interessanter wanneer deze een persoonlijk tintje heeft. Wat is er persoonlijker dan een handtekening die persoonlijk is gezet? Handtekeningen, handschriften en manuscripten staan zeer dicht bij de persoon die hem heeft gezet of geschreven. In de grafologie is er ook heel veel te halen uit handschriften en handtekeningen. Een handtekening is dus een stukje van het individu.

Nederland kent een aantal verzamelaars van handtekeningen en een verzameltak binnen dit verzamelgebied zijn de handtekeningen van leden van het koninklijk huis. Niet alleen Nederlands, maar ook van andere vorstenhuizen, zijn deze kleine persoonlijke krabbels voor verzamelaars van dit soort memorabilia zeer begerenswaardig.

Omdat het in Nederland niet lukt om via een verzoek in die richting, een handtekening los te krijgen van leden van het koningshuis, moet er gezocht worden naar andere wegen om ze te bemachtigen.

Een gewoonte van de vorsten is het, om in de kerstperiode kaarten te sturen met een foto of afbeelding met daarbij een handtekening. Deze kaarten werden en worden gestuurd naar personeel, hofhouding en relaties. De meeste mensen gooien hun ontvangen kerstkaarten na de kerst weg, maar de kaarten van het koninklijk huis worden meestal toch wel bewaard. Vaak blijven ze binnen de familie van de ontvanger, maar zo af en toe komt er wel eens iets binnen de verzamelaarswereld boven tafel.

Michel van Grinsven is een verzamelaar van dit soort items. De verzameling bestaat uit een aantal goed gevulde mappen met kaarten en foto's, allen voorzien van de felbegeerde krabbel…….

Jammer genoeg waren de kerstkaarten van HKH Wilhelmina voorzien van een gedrukte tekst en handtekening. Dat is moeilijk te zien, en vaak wordt gedacht dat de handtekeningen origineel zijn. De kerstkaarten van Wilhelmina hebben leuke afbeeldingen, waaronder afbeeldingen van haar eigen schilderwerk.

Juliana en Bernhard signeerden trouw hun kaarten met de hand. En heel bijzonder, vrijwel altijd met groene pen! Zelfs de briefjes van Bernhard, die met de hand geschreven zijn, werden met groene inkt geschreven. De kerstkaarten, afkomstig van paleis Soestdijk hadden aan de voorzijde een fraai kerstlogo, met hulst, een belletje en in groene en rode letters de naam Soestdijk. Opmerkelijk aan de handtekening van Bernhard is, dat de eerste letter totaal niet op een B lijkt, maar op een hoofdletter T. De handtekening van Juliana is in de loop der tijd wel veranderd. In de laatste jaren schreef ze duidelijk Juliana, terwijl haar handtekening in de vele jaren daarvoor een meer zwierig zelfverzekerde krabbel was, welke van linksonder naar rechtsboven opliep. Opmerkelijk is ook dat sommige kaarten werden ondertekend door beiden, en sommigen door bijvoorbeeld alleen Bernhard. Zo komt het voor dat in de verzameling twee dezelfde kaarten te vinden zijn, maar dan ondertekend door 1 of beiden.

De kaarten van Beatrix en Claus geven een mooi beeld van het gezinsleven. Op de kaarten zien we familiefoto's op verschillende locaties en we kunnen de drie zoons steeds wat ouder zien worden op de foto's.  De meeste van deze foto's zijn in een ontspannen ongedwongen setting en geven een leuk familiaal plaatje weer. Beatrix schrijft op veel kaarten ook nog een persoonlijke noot. Haar handtekening vertoont in de loop der jaren geen veranderingen. De handtekening van Claus daarentegen, is minder strak, vaak zelfs hakkelig. Vanaf 1987 is de handtekening zelfs voorgedrukt, maar de signatuur van Beatrix bleef wel handgeschreven.
Ook de familie Van Vollenhoven stuurt leuke kaarten met familiekiekjes, voorzien van de handtekening van Margriet en de zeer zwierige signatuur van mr. Pieter van Vollenhoven. Dat is heel wat anders dan zijn vroegere handtekening, die in tegenstelling tot de ronde vormen van nu, vroeger hoekig en puntig was.

Wat niet lukt bij het Nederlandse koninklijk huis, wil bij andere vorstenhuizen nog wel eens lukken….. het toegestuurd krijgen van een foto met handtekening. De leden van het koninklijk huis van Monaco sturen wat makkelijker iets op. Dat gebeurt niet als er alleen maar een verzoekje wordt gestuurd, maar wel als er een goede reden of doel bij is aangegeven. Ze schenken voor liefdadigheid nog wel eens een gesigneerde foto, die dan bijvoorbeeld op een veiling in de verzamelaarswereld terecht kan komen.

Engeland is een verhaal apart. Op veilingsites als eBay worden wel foto's en kaarten aangeboden voor absurd hoge prijzen. Een foto van lady Di, met handtekening blijft een gewild object. Ik heb zelfs advertenties gezien met prijzen van duizenden euro's. Het feit dat het voor deze prijzen wordt aangeboden betekent niet dat het er ook voor verkocht wordt natuurlijk. In het buitenland is het verzamelen van handtekeningen nu eenmaal meer gemeengoed, dan in Nederland. Ik denk dat de Hollanders er wat te nuchter voor zijn. De kerstkaarten van koningin Elizabeth en prins Philip worden tegenwoordig voorzien van een handtekening, gezet met een zogenaamde autopen. Dit is een soort machine die met een echte pen een handtekening kan namaken. Het resultaat is, dat de vorm van de handtekening wel hetzelfde is, maar de vaart die er in zit, wanneer een handtekening met de hand is gezet, ontbreekt. Ook kun je zien waar de beweging van de autopen is gestopt. Daar ontstaat vaak een klein verdikt puntje. De kerstkaarten van vroege datering waren wel handgesigneerd. Gelukkig vinden we die ook in de verzameling van Michel. Ook de Queen mother ontbreekt niet in de verzameling.

Echt fraai zijn de presentatiefoto's in lijstjes, voorzien van een kroontje, zoals deze worden gegeven aan ambassadeurs, relaties en vrienden. Compleet met doos, met op de deksel ook een mooi kroontje. In de verzameling van Michel vinden we een aantal van dit soort exemplaren. Niet alleen van Nederland maar ook van de Belgische koning Albert en Paola, en Boudewijn en Fabiola.
De handtekeningen van Maxima en Willem Alexander ontbreken niet in de verzameling:

Artikel over gesigneerde kaarten in het Algemeen Dagblad Gesigneerde koninklijke kerstkaarten op paleis Soestdijk

Van 13 december 2013 tot en met 12 januari 2014 was op paleis Soestdijk een collectie gesigneerde koninklijke kerstkaarten te zien.
De kaarten kwamen uit de bijzondere privé collectie van Michel van Grinsven.

In de oude zitkamer/bibliotheek van het paleis waren meer dan 40 gesigneerde kerstkaarten te zien, zoals die zijn verstuurd door Koningin/Prinses Juliana en Prins Bernhard.

Naast de gezamenlijke kaarten die het Koninklijk paar verstuurde, werden ook door Prins Bernhard afzonderlijk kaarten verstuurd, veelal met foto's met dieren er op.
In 1998 gaf het paar te kennen te stoppen met het sturen van kerstkaarten. Het persoonlijke ondertekenen van de honderden wensen die het paar jaarlijks verstuurde werd de toen 90-jarige prinses Juliana en de 88-jarige prins Bernhard te zwaar.

De expositie maakte deel uit van de rondleiding "Op Soestdijk, 200 jaar koninkrijk".

 

Michiel is geïnterviewd in het radioprogramma "Gezond en wel":
Interview beluisteren

© www.moetjekijken.nl