Heraldiek

Klik op de afbeeldingen voor vergroting van de foto of extra foto's

De heraldische verzameling en website van Ralf Hartemink uit Renkum.

Heraldiek en wapens hebben me als sinds de lagere school gefascineerd. Hoe ik er ooit bij ben gekomen, geen idee. Maar al snel had ik meer interesse in gemeentewapens dan in persoonswapens. Sindsdien ben ik hierin verder gespecialiseerd en heb, denk ik, de grootste verzameling van aan overheidsheraldiek gerelateerde items ter wereld. Ik ben althans nog nooit iemand tegengekomen die een grotere collectie heeft. Zeker wel op een bepaald deelgebied, maar niet als geheel.

Al aan het begin van de jaren 80 ben ik begonnen met het tekenen van alle Nederlandse gemeentewapens in een soort losbladig systeem. Bij de opkomst van de computer ben ik zo rond 1985 begonnen om deze tekeningen verder uit te werken (in Paintbrush). Ondertussen deed ik ook al wat archiefonderzoek en begon ik dingen rondom gemeentewapens te verzamelen.

De hobby begon in mijn omgeving op te vallen en mijn huisgenoten in mijn toenmalige studentenhuis gaven me in 1988 op als kandidaat in de TV show 'Wedden Dat ?'. Ik heb daarop meegedaan in de show in februari 1989. Ik moest daarbij een gemeentewapen herkennen op een deur, waarachter de burgemeester van desbetreffende gemeente stond. Geen enkel probleem.... Ik heb overigens nog steeds één van de decorstukken met een wapen (een reserve, de burgemeesters wilden ze graag houden). Én de 'Wedden Dat ?' trofee.

In 1995 kwam ik, via mijn werk, in contact met een systeembeheerder, die ook een eigen hostingbedrijfje had en het leek hem leuk om mijn tekeningen onder te brengen in een website over gemeentewapens. Het internet was net begonnen en ik had uiteraard geen enkel idee hoe dat werkte of hoe zich dat zou ontwikkelen. Maar ik vond het wel interessant en ben toen dus mijn website begonnen. Na 2 jaar ging het bedrijfje failliet en moest ik een nieuwe sponsor hebben. Dat werd de Bank van Nederlandse Gemeenten (BNG). Die hadden, toevallig, in 1989 een boek als relatiegeschenk uitgegeven over alle gemeentewapens, vlak voor de Wedden Dat? uitzending. En meteen ná de uitzending kwamen ze met een, iets gewijzigde, algemene versie. Ze vonden het idee van een website wel leuk en besloten me te sponsoren. Niet alleen om de site in de lucht te houden, maar ook om alle aankopen van boeken (deels) te vergoeden. Die kans liet ik me niet ontgaan en vanaf toen ging het snel, online kwam eBay op en ook kwamen er allerlei sites met antiquariaten. En met nog maar weinig mensen die internet gebruikten was het mogelijk om snel veel te vinden...

De bank gaf me destijds een eigen domeinnaam (kon nog niet als privé-persoon), www.ngw.nl (NederlandseGemeenteWapens) en toen de sponsoring na 5 jaar ophield kon ik de domeinnaam behouden. Die heb ik nog steeds, maar omdat de site internationaal was gegaan, gebruik ik sinds 2010 een wiki en de website heet nu Heraldry of the World, www.heraldry-wiki.com en is Engelstalig, op het Nederlandse deel na.

Wat is nu de situatie na 40 jaar verzamelen en 27 jaar website ?

Allereerst heb ik me bij het verzamelen vooral toegelegd op papier, vooral vanwege ruimtegebrek. Ik heb wel een hoeveelheid glaasjes, beeldjes, tegels, souvenirs etc. met wapens, maar het leeuwendeel is papier. Dus:

  • boeken (meer dan 1000),
  • plaatjesalbums (meer dan 250),
  • ansichtkaarten (± 5000),
  • reclame- en verzamelkaartjes (meer dan 5000),
  • lucifer-etiketten,
  • sigarenbandjes,
  • suikerzakjes,
  • postzegels,
  • philatelistisch materiaal,
  • en zo meer.

Alles samen nu zo'n 30 meter aan boekenplanken met boeken en ordners. En verder nog een grote hoeveelheid aan elektronisch materiaal (75 GB).

De boeken zijn alléén over overheidsheraldiek en zijn in zo'n 50 talen, van Nederlands en Fries, tot Armeens en Baskisch. Voor postzegels en ander materiaal beperk ik me tot items in de juiste kleuren van het wapen. Het lijkt veel, maar ik weet dat er nog heel veel meer is. Aan boeken heb ik denk ik wel het grootste deel dat ooit is uitgebracht sinds 1900, maar van de andere zaken is dat niet in te schatten. In ieder geval krijg ik nog steeds wekelijks nieuw materiaal binnen... Een groot voordeel, het is geen competitieve verzamelaarsmarkt, prijzen zijn dus over het algemeen niet erg hoog. Alleen zijn veel dingen heel erg moeilijk te vinden.

postzegel vingerhoed munt

De website is nu eigenlijk mijn elektronische verzameling van alle vormen van heraldiek, met uitzondering van familiewapens. De site is wel aardig gegroeid (...), met nu (november 2022) 164.000 bladzijden en meer dan 266.000 afbeeldingen. Op de site van grootste wiki's lijkt de site de grootste wiki van Nederland te zijn, na de Nederlandse Wikipedia. En staat op plaats 30 van wiki's met de meeste afbeeldingen ter wereld. De site groeit dagelijks. Sinds 2015 doe ik het niet meer alleen, een Zweed heeft een sectie militaire heraldiek toegevoegd en is daar ook voor verantwoordelijk. De site trekt zo'n 10.000 pageviews per dag. Heel wat meer dan wat ik me in 1995 had voor kunnen stellen...

Op de site is ook mijn verzameling te zien, namelijk onder
https://www.heraldry-wiki.com/heraldrywiki/wiki/Heraldic_collector%27s_items_catalogue.
Alles daar is mijn eigen collectie, met uitzondering van de munten (die verzamel ik niet), zegels, tegels en politiebadges. Bij de andere genoemde onderdelen neem ik niet of nauwelijks materiaal op wat ik niet zelf heb.

melkcupdeksel uit Bern suikerzakje

Kortom, van het wat natekenen van wapens op een studentenkamer is het uitgegroeid tot een van de grootste verzamelingen en de grootste website op het gebied van heraldiek ter wereld...

Zie voor contactgegevens mijn website.

Ralf Hartemink


© www.moetjekijken.nl