Penningen maken

Als kind verzamelde ik munten. Dat waren meestal exemplaren die ooms en tantes over hadden van buitenlandse vakanties. Tot een oom kwam aanzetten met een handvol munten die waren opgebaggerd bij een oude tolbrug. De oortjes en duiten die vaak erg aangetast waren gaven pas na lang bestuderen hun geheimen prijs.

Die fascinatie voor die kleine bronzen voorwerpen werd weer aangewakkerd na een bezoek aan beeldenmuseum "Beelden aan zee". In enkele vitrines liggen daar gegoten penningen die geboetseerd zijn door beroemde beeldhouwers. Omdat ik al bezig was met boetseren in was en graag klein werk (dat heeft te maken met de kosten van de bronsgieter) heb ik me verdiept in de techniek van het maken van penningen.

De voor- en achterzijde van de penning maak ik ieder apart op een tegeltje. Als materiaal gebruik ik hiervoor boetseerwas, verkrijgbaar bij de kunstenaarsbenodigdheden winkels. Om te modelleren gebruik ik mijn vingers, een aardappelmesje en wat fijn gereedschap uit de winkel.

Ik vind het leuk om zoveel mogelijk symbolen af te beelden. Op de geboortepenning van Mila is op de voorzijde een van haar eerste foto's afgebeeld. Op de achterzijde staat haar volledige voornaam, geboortedatum, haar sterrenbeeld de kreeft, haar chinese sterrenbeeld de aap en haar geboortebloem de roos.

Op de voorkant van de penning van Beer zie je zijn profiel en zijn eerste stapjes afgebeeld. Op de achterzijde zijn hele voornaam, geboortedatum, sterrenbeeld waterman in de vorm van een mannetje met een gieter, zijn chinese sterrenbeeld de geit en zijn geboortebloem de anjer.

Als de beide zijden naar mijn zin zijn boetseer ik een stukje was aan de rand van elke kant. Dit gaat later dienst doen als gietkanaal. Hierna maak ik mallen van polyurethaan. Dat is een tweekomponenten rubber, duur spul dat te koop is bij de kunstenaarsbenodigdheden winkels of ietsje goedkoper bij de vakhandel. Sommige penningmakers maken mallen van gips. Dit heeft als voordeel dat je in de mal nog kunt werken, bijvoorbeeld teksten uitschrapen. Zelf vind ik het leuker om mijn letters te boetseren.

De mallen worden dun ingekwast met een penseeltje met olie. Daarna bevestig ik de twee helften aan elkaar met een elastiekje. In het gietkanaal giet ik "au bain marie" gesmolten boetseerwas. Hiervoor kan ook gietwas gebruikt worden, die is harder. Als het resultaat, meestal na een paar mislukte pogingen, goed is kan de wassen penning naar de bronsgieter. De bronsgieter maakt ook weer gebuik van het gietkanaal. Mijn bronsgieter werkt met de vacuummethode en kan ook in zilver en goud gieten.

Als je penning is gegoten en gepatineerd dan word je helemaal blij! Zoveel beter komt je werkstuk tot zijn recht. Laat je gieten in edelmetaal en er keurmerken in slaan door het waarborgkantoor dan is het helemaal echt.