Ex librissenKlik op de afbeeldingen voor vergroting van de foto of extra foto's
Ex libris wil zeggen uit de boeken of bibliotheek van. Het is een eigendomsmerk dat voor in boeken wordt geplakt, gedrukt of gestempeld om aan te geven wie de eigenaar is van het boek. Theo Adriaanse had al al een paar ex librissen in zijn verzameling zandlopers zitten toen een kennis van hem op de computer een eigen ex libris voor hem ontwierp. Die attendeerde hem er op dat er volop ex librissen met zandlopers waren, maar dat viel Theo toch wat tegen. Die kennis had een opdracht gekregen om voor iemand een ex libris te ontwerpen en daarom maakte hij er voor Theo ook maar gelijk een. Theo heeft wel een paar afdrukken van zijn eigen ex libris, maar hij heeft hem nooit als zodanig gebruikt.
Stempels of stickers van scholen en bibliotheken zijn in feite ex librissen en ze worden ook door Theo verzameld. Hij zag eens op een rommelmarkt een map liggen die halfvol was met ex librissen, 6 daarvan waren met een zandlopers. Hij kocht de hele map. Deze map bleek een bijzondere aanvulling op zijn verzameling te zijn. Hij bevatte correspondentie van een Belgische mevrouw Maria Marques die ex librissen verzamelde en ze zelf ook ontwierp. Zij ruilde de door haar ontworpen exemplaren met een mede verzamelaar uit Nieuw Zeeland. De map bevatte niet alleen de ex librissen maar ook de bijbehorende correspondentie. Inmiddels heeft Theo zo’n 800 ex librissen zonder zandloper in zijn verzameling. Het grootste deel van zijn verzameling zit in 5 mappen die helemaal vol zitten. Ex librissen zijn over het algemeen niet erg groot. Soms kunnen er wel 20 op een pagina. Ongeveer 30 exemplaren heeft hij in fotolijstjes zitten en verder heeft hij een aantal oude en moderne boeken met ex librissen. Het oudste ex libris in de verzameling van Theo dateert ongeveer uit 1800. Het zit nog in een boek. Als Theo een boek met een ex libris toevoegt aan zijn verzameling dan laat hij de ex libris in het boek zitten. Hij gaat ze er niet uitscheuren om ze in een map te doen. Het boek waar de oudste ex libris in zit is ouder, maar hij vermoedt dat de ex libris later aan het boek is toegevoegd. De oudst bekende ex librissen dateren uit 1470-1480 (kort na de uitvinding van de boekdrukkunst circa 1455). Vaak bevat een ex libris een afbeelding van een familiewapen, een monogram, een hobby, of een beroep en het moet de naam van de eigenaar bevatten. Soms bevat het een persoonlijke spreuk of motto. Ambachtslieden en kunstenaars werden ingehuurd om een persoonlijk ex libris te ontwerpen. Er zijn allerlei technieken gebruikt om ze te ontwerpen. Er wordt onder andere gebruik gemaakt van houtsnede, kopergravure, lithografie, cliché, ets, lino, steendruk, zeefdruk. Het zijn kleine kunstwerkjes. Eerst werden ze vooral gebruikt door adelen en de geestelijkheid in waardevolle boeken.
|
© www.moetjekijken.nl